แผนงาน/โครงการของรัฐ

1. ชื่อโครงการ  

ชื่อภาษาไทย	คลองระบายน้ำคลองโคกทอง-หัวคลอง พร้อมอาคารประกอบ
	โครงการบริหารจัดการน้ำคาบสมุทรสทิงพระ จังหวัดสงขลา

2. เหตุผลความจำเป็นและวัตถุประสงค์ของโครงการ

     2.1  เหตุผลความจำเป็น

            เนื่องด้วย พื้นที่คาบสมุทรสทิงพระ จังหวัดสงขลา ซึ่งครอบคลุมพื้นที่อำเภอระโนด อำเภอกระแสสินธุ์ อำเภอสทิงพระ และอำเภอสิงหนคร จังหวัดสงขลา ประสบปัญหาอุทกภัยมาโดยตลอด มีพื้นที่ลุ่มต่ำถูกน้ำท่วมขังเป็นประจำ เกิดความเสียหายต่อพื้นที่เกษตรกรรม และในเหตุการณ์อุทกภัยขนาดใหญ่           เช่น เหตุการณ์อุทกภัยช่วงเดือนพฤศจิกายน พ.ศ.2548 ถึงเดือนมกราคม 2549 เกิดฝนตกหนักในพื้นที่ลุ่มน้ำทะเลสาบสงขลา ทำให้คาบสมุทรสทิงพระมีพื้นที่น้ำท่วมเป็นบริเวณกว้าง ราษฎรจำนวนมากได้รับความเดือดร้อน เกิดความเสียหายต่อชีวิตและทรัพย์สิน จากภาวะน้ำท่วมขังในระดับสูงและเป็นเวลานานหลายสัปดาห์ นอกจากนี้ พื้นที่คาบสมุทรสทิงพระยังประสบปัญหาการขาดแคลนน้ำเพื่อการเกษตรเป็นประจำอีกด้วย สาเหตุหลัก คือ ไม่มีแหล่งเก็บกักน้ำในพื้นที่ น้ำต้นทุนไม่เพียงพอเนื่องจากไม่สามารถใช้น้ำจากทะเลสาบสงขลา เมื่อมีการรุกตัวของน้ำเค็มถึงทะเลสาบตอนบน และระบบกระจายน้ำที่ไม่เหมาะสม อย่างไรก็ตามการแก้ไขปัญหาอุทกภัยและปัญหาการขาดแคลนน้ำเพื่อการเกษตรในพื้นที่คาบสมุทรสทิงพระ ให้เกิดประสิทธิผลสูงสุด จำเป็นต้องศึกษาการแก้ไขปัญหาอย่างเป็นระบบตลอดทั้งพื้นที่ที่เกี่ยวข้อง โดยกำหนดแนวทางในการลดความเสียหายในพื้นที่ได้อย่างมีประสิทธิภาพ และใช้มาตรการแก้ไขปัญหาที่สอดคล้องและสนับสนุนกัน จึงจำเป็นต้องทำการศึกษาความเหมาะสมการแก้ไขปัญหาอุทกภัยและปัญหาการขาดแคลนน้ำเพื่อการเกษตร รวมทั้งการปรับปรุงโครงการส่งน้ำและบำรุงรักษาระโนด - กระแสสินธุ์ ซึ่งรับผิดชอบการส่งน้ำชลประทานและการบริหารจัดการน้ำในพื้นที่ให้มีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น เนื่องจากโครงการได้มีการใช้งานมาเป็นเวลานาน

ปัจจุบัน สำนักบริหารโครงการ ได้ดำเนินการศึกษาความเหมาะสม(Feasibility Report) โครงการแก้ไขปัญหาอุทกภัยคาบสมุทรสทิงพระ จังหวัดสงขลา เสร็จเรียบร้อยแล้ว

     2.2 วัตถุประสงค์ของโครงการ

            2.2.1 เพื่อช่วยป้องกันและบรรเทาความเสียหายจากอุทกภัย

            2.2.2เพื่อเป็นแหล่งเก็บกักน้ำสำหรับการอุปโภค- บริโภค  และทำการเกษตรของราษฎร 

            2.2.3  เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพในการบริหารจัดการน้ำ

            2.2.4  เป็นแหล่งเพาะพันธุ์สัตว์น้ำให้ราษฎรได้บริโภค

            2.2.5  ช่วยให้ราษฎรมีความเป็นอยู่  และมีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น                     

3. สาระสำคัญของโครงการ 

องค์ประกอบของการแก้ไขปัญหาอุทกภัย ปัญหาการขาดแคลนน้ำเพื่อการเกษตร คาบสมุทรสทิงพระ จังหวัดสงขลา ประกอบด้วย

     3.1 การแก้ไขปัญหาอุทกภัย  ได้แก่

           3.1.1 การก่อสร้างคันป้องกันน้ำท่วมและอาคารประกอบ

           3.1.2 การปรับปรุงประสิทธิภาพคลองระบายน้ำในพื้นที่คาบสมุทรสทิงพระ

           3.1.3 การผันน้ำจากทะเลสาบสงขลาออกสู่อ่าวไทย

           3.1.4 การก่อสร้าง ทรบ.กั้นน้ำจากทะเลสาบสงขลา

           3.1.5 การติดตั้งระบบโทรมาตรเพื่อการบริหารจัดการน้ำ

           3.1.6 การจัดหาเครื่องจักรอุปกรณ์ เพื่อการบำรุงรักษาคลองและอาคารชลศาสตร์

     3.2 การแก้ไขปัญหาขาดแคลนน้ำเพื่อการเกษตร  ได้แก่

           3.2.1 การปรับปรุงคลองพลเอกอาทิตย์ฯ

           3.2.2 การก่อสร้างระบบกระจายน้ำริมคลองพลเอกอาทิตย์ฯ

           3.2.3 การก่อสร้างระบบสูบน้ำด้วยไฟฟ้าริมคลองพลเอกอาทิตย์ฯ

           3.2.4 การก่อสร้าง ทรบ.ปลายคลอง

           3.2.5 การก่อสร้างอาคารกั้นน้ำเค็มเข้าคลอง

           3.2.6 การปรับปรุงคลองส่งน้ำและอาคารควบคุมน้ำเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพการส่งน้ำ

4. ผู้ดำเนินการ(หน่วยงานดำเนินการ)

                 สำนักงานก่อสร้างชลประทานขนาดกลางที่ 16  กองพัฒนาแหล่งน้ำขนาดกลาง             

5. สถานที่ที่จะดำเนินการ 

ตำบลท่าบอน อำเภอระโนด จังหวัดสงขลา

6. ขั้นตอนและระยะเวลาดำเนินการ 

    โครงการแก้ไขปัญหาอุทกภัยคาบสมุทรสทิงพระ จังหวัดสงขลา ใช้ระยะเวลาก่อสร้าง  5  ปี  (พ.ศ 2562-พ.ศ 2566)

7.ผลผลิตของโครงการ   (OUTPUT)

    7.1 การแก้ไขปัญหาอุทกภัย  ได้แก่

          7.1.1 การก่อสร้างคันป้องกันน้ำท่วมและอาคารประกอบ

          7.1.2 การปรับปรุงประสิทธิภาพคลองระบายน้ำในพื้นที่คาบสมุทรสทิงพระ

          7.1.3 การผันน้ำจากทะเลสาบสงขลาออกสู่อ่าวไทย

          7.1.4 การก่อสร้าง ทรบ.กั้นน้ำจากทะเลสาบสงขลา

          7.1.5 การติดตั้งระบบโทรมาตรเพื่อการบริหารจัดการน้ำ

          7.1.6 การจัดหาเครื่องจักรอุปกรณ์ เพื่อการบำรุงรักษาคลองและอาคารชลศาสตร์

     7.2 การแก้ไขปัญหาขาดแคลนน้ำเพื่อการเกษตร  ได้แก่

           7.2.1 การปรับปรุงคลองพลเอกอาทิตย์ฯ

           7.2.2 การก่อสร้างระบบกระจายน้ำริมคลองพลเอกอาทิตย์ฯ

           7.2.3 การก่อสร้างระบบสูบน้ำด้วยไฟฟ้าริมคลองพลเอกอาทิตย์ฯ

           7.2.4 การก่อสร้าง ทรบ.ปลายคลอง

           7.2.5 การก่อสร้างอาคารกั้นน้ำเค็มเข้าคลองสทิงหม้อ

           7.2.6 การปรับปรุงคลองส่งน้ำและอาคารควบคุมน้ำเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพการส่งน้ำ

8.ผลลัพธ์ของโครงการ   (OUTCOME)

     -ด้านบวก

   8.1 ผลประโยชน์ที่ได้รับจากการบรรเทาอุทกภัยในพื้นที่คาบสมุทรสทิงพระ 

      พื้นที่รับประโยชน์จากการบรรเทาอุทกภัย ได้แก่ พื้นที่น้ำท่วมที่ลดลงในเขตพื้นที่คาบสมุทรสทิงพระในพื้นที่ทั้ง 4 อำเภอ โดยผลประโยชน์ที่ได้รับ ได้แก่ 

- มูลค่าความเสียหายจากอุทกภัยที่ลดลง ทั้งในพื้นที่เกษตรกรรม บ้านเรือน ทรัพย์สิน ตลอดจนลดค่าใช้จ่ายภาครัฐในการบรรเทาภัยพิบัติ การชดเชยความเสียหาย และซ่อมแซมสาธารณูปโภคที่เสียหายจากน้ำท่วม ซึ่งหากเปรียบเทียบกับกรณีไม่มีโครงการ การบรรเทาอุทกภัยที่คาบการเกิด 50 ปี ทำให้พื้นที่น้ำท่วมลดลงประมาณ 51.21 ตารางกิโลเมตร ซึ่งเป็นพื้นที่เกษตรกรรม ประมาณ 21,530 ไร่ ครัวเรือนอยู่อาศัย ประมาณ 1,485 ครัวเรือน ประเมินผลประโยชน์จากการบรรเทาอุทกภัยเป็นเงินประมาณ 181.85 ล้านบาท และเมื่อประเมินผลประโยชน์จากการบรรเทาอุทกภัยในพื้นที่คาบสมุทรสทิงพระที่คาบการเกิด 2 - 100 ปีจะได้ผลประโยชน์เฉลี่ย 29.56 ล้านบาท/ปี

- ยกระดับคุณภาพชีวิตของราษฎร ลดความเดือดร้อน ความวิตกกังวล และความไม่สะดวกด้านต่างๆ ในช่วงน้ำท่วม 

- สร้างความมั่นใจให้กับราษฎร ในการประกอบอาชีพ เช่น การวางแผนการเพาะปลูก การลงทุนเพื่อการเกษตรกรรม และการพัฒนาธุรกิจด้านต่างๆ

- รัฐสามารถนำเงินงบประมาณที่จะต้องนำมาบรรเทาภัยพิบัติน้ำท่วมในแต่ละปี ไปใช้ในการพัฒนาประเทศด้านอื่นๆ

   8.2 ผลประโยชน์ที่ได้รับจากการแก้ไขปัญหาขาดแคลนน้ำเพื่อการเกษตร

      พื้นที่รับประโยชน์ ได้แก่ พื้นที่คาบสมุทรสทิงพระในพื้นที่ทั้ง 4 อำเภอ โดยผลประโยชน์ที่ได้รับ ได้แก่

- สามารถเพิ่มปริมาณน้ำต้นทุนเพื่อใช้สำหรับการเพาะปลูกในฤดูแล้ง ประมาณ 12,000 ไร่                 

- เพิ่มผลผลิตทางการเกษตร ทำให้ราษฎรมีรายได้เพิ่มมากขึ้น

   8.3 ผลประโยชน์ที่ได้รับจากการปรับปรุงโครงการส่งน้ำและบำรุงรักษาระโนด - กระแสสินธุ์

- ทำให้ระบบส่งน้ำชลประทานมีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น 

- สามารถเพิ่มพื้นที่เพาะปลูกในฤดูแล้งประมาณ 8,700 ไร่

- ราษฎรมีรายได้เพิ่มมากขึ้น

- เพิ่มศักยภาพในการบริหารจัดการน้ำในพื้นที่คาบสมุทรสทิงพระทั้งในฤดูแล้งและฤดูน้ำหลาก

9.ผลกระทบและมาตรการป้องกัน  (IMPACT)

-  ด้านบวก

-  ลดผลกระทบเนื่องจากอุทกภัย ในพื้นที่คาบสมุทรสทิงพระ

-  จากการมีน้ำเพื่อการเกษตรอย่างเพียงพอ  ซึ่งจะส่งผลให้เรื่องผลผลิตต่อไร่สูงขึ้น  และจะทำให้เกษตรกรมีรายได้สูงขึ้น  ทำให้สภาพชีวิตความเป็นอยู่ดีขึ้น  ชุมชนเกิดความสงบสุข

- ด้านลบ

-ในการก่อสร้างจำเป็นต้องใช้พื้นที่เพื่อก่อสร้างอาคารหัวงาน ทำให้มีต้นไม้ที่ราษฎรปลูกบางส่วน ได้รับความเสียหายซึ่งราษฎรยินยอมให้ก่อสร้าง

10.งบประมาณการค่าใช้จ่าย

กิจกรรมย่อย  :ขุดขยายคลองระบายน้ำ พร้อมอาคารประกอบ ความยาว 4.663 กม.

                      จำนวนเงิน 442,686,300 บาท

• ที่มาของเงิน ผูกพัน 5 ปี

                              งบประมาณปกติ

11. แผนที่โครงการ :

พิกัด	47NPJ463604		พิกัด UTM (E)	646300
ระวาง	5024I		พิกัด UTM (N)	860430
ชื่อลุ่มน้ำ	ทะเลสาบสงขลา		รหัสลุ่มน้ำ	23
ประเภทโครงการ	คลองระบายน้ำ		ขนาดโครงการ	กลาง