แผนงาน/โครงการของรัฐ
1. ชื่อโครงการ
| ชื่อภาษาไทย | โครงการเพิ่มประสิทธิภาพการระบายน้ำคลองโพธิ์ จังหวัดสงขลา |
| ชื่อภาษาอังกฤษ |
2. เหตุผลความจำเป็นและวัตถุประสงค์ของโครงการ
2.1 เหตุผลความจำเป็น
ด้วยราษฎรในพื้นที่อำเภอระโนด จังหวัดสงขลา ได้รับความเดือดร้อนจากปัญหาน้ำเค็มรุก และขาดแหล่งเก็บกักน้ำเนื่องจากลำคลองในพื้นที่ตื้นเขินมีวัชพืชปกคลุม ทำให้เกษตรกรไม่สามารถ
ใช้ประโยชน์จากแหล่งน้ำได้เท่าที่ควร ผู้นำในท้องถิ่นและราษฎรในพื้นที่จึงร่วมกันเสนอขอโครงการ
เพื่อบรรเทาปัญหาที่เกิดขึ้น โดย ดร.เฉลิมชัย ศรีอ่อน รัฐมนตรีว่าการกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ ได้สั่งการให้แก้ปัญหาเร่งด่วน โดยการขุดลอกคลองธรรมชาติ หรือแหล่งน้ำที่สามารถเพิ่มความจุในการเก็บกักน้ำ
โดยให้ส่วนราชการ ท้องถิ่น และราษฎรในพื้นที่ชี้เป้าหมายพื้นที่ที่มีความเหมาะสมในการดำเนินการขุดคลอง ขยายเพิ่มพื้นที่เก็บกักน้ำ เพื่อให้หน่วยงานที่เกี่ยวข้องพิจารณาความเหมาะสม สำรวจ ออกแบบ
และดำเนินการก่อสร้าง ต่อไป
ทั้งนี้ นายเอกรัฐ รัตนโชติ นายกองค์การบริหารส่วนตำบลตะเครียะ ได้มีหนังสือที่
สข 80301/381 ลงวันที่ 2 กันยายน 2564 เรื่องขอความอนุเคราะห์ขุดลอกลำคลองสาธารณะประโยชน์ ถึง ผู้อำนวยการสำนักงานก่อสร้างชลประทานขนาดกลางที่ 16 ความว่า เนื่องด้วยลำคลองสาธารณะ
คลองโพธิ์ หมู่ที่ 4 และ คลองมาบกำ หมู่ที่ 5 ตำบลตะเครียะ อำเภอระโนด จังหวัดสงขลา เกิดการตื้นเขินและมีวัชพืชปกคลุมไปทั่ว ทำให้เกษตรกรที่ประกอบอาชีพทำนา และการเกษตรอื่นๆ ในบริเวณดังกล่าว
ได้รับความเดือดร้อนไม่สามารถใช้ประโยชน์จากแหล่งน้ำได้เท่าที่ควร โดยเฉพาะในฤดูแล้ง ปริมาณน้ำ
ไม่เพียงพอต่อการทำนาและการเกษตรอื่นๆ จึงขอความอนุเคราะห์ให้กรมชลประทานแก้ปัญหาความเดือดร้อนให้กับราษฎรในพื้นที่ นั้น
กรมชลประทาน โดยส่วนวางโครงการที่ 4 สำนักบริหารโครงการ และสำนักงานก่อสร้างชลประทานขนาดกลางที่ 16 กองพัฒนาแหล่งน้ำขนาดกลาง ได้ดำเนินตรวจสอบสภาพภูมิประเทศ และรับฟังปัญหาจากหน่วยงานและราษฎรในพื้นที่เบื้องต้นแล้ว เห็นว่ามีแนวทางที่จะให้ความช่วยเหลือได้โดยการก่อสร้างโครงการเพิ่มประสิทธิภาพการระบายน้ำและเก็บกักน้ำคลองโพธิ์ อำเภอระโนด จังหวัดสงขลา
เพื่อเป็นแหล่งเก็บกักน้ำเพื่อการเกษตรและบรรเทาอุทกภัยในฤดูน้ำหลาก ในพื้นที่ หมู่ที่ 4 บ้านคลองโพธิ์ ตำบลตะเครียะ หมู่ที่ 2 บ้านเสาธง-ล่องลม หมู่ที่ 6 บ้านหัวป่าตก ตำบลบ้านขาว อำเภอระโนด จังหวัดสงขลา ช่วยให้เกษตรกรในพื้นที่มีน้ำใช้สำหรับทำการเกษตร (ทำนาปรัง) ได้มีน้ำใช้เพียงพอตลอดปีการเพาะปลูก
และช่วยเพิ่มประสิทธิภาพในการระบายน้ำหลากในลุ่มน้ำให้มีประสิทธิภาพมากขึ้น จึงได้ดำเนินการศึกษารายงานวางโครงการพิเศษ (Special Study Report) โครงการเพิ่มประสิทธิภาพการระบายน้ำ
และเก็บกักน้ำคลองโพธิ์ จังหวัดสงขลา เพื่อศึกษาแนวทางในการแก้ไขปัญหา และบรรเทาความเดือดร้อน
ที่เกิดขึ้นให้แก่ราษฎรในพื้นที่โครงการ
เห็นว่ามีแนวทางที่จะให้ความช่วยเหลือได้โดยการก่อสร้างโครงการเพิ่มประสิทธิภาพการระบายน้ำและเก็บกักน้ำคลองโพธิ์ อำเภอระโนด จังหวัดสงขลา ซึ่งรายละเอียดและผลการพิจารณาโครงการเบื้องต้นสรุปได้ ดังนี้
2.2 วัตถุประสงค์ของโครงการ
โครงการเพิ่มประสิทธิภาพการระบายน้ำคลองโพธิ์ จังหวัดสงขลา มีวัตถุประสงค์เพื่อเป็นแหล่ง
เก็บกักน้ำเพื่อการเกษตรและบรรเทาอุทกภัยในฤดูน้ำหลาก ในพื้นที่ หมู่ที่ 4 บ้านคลองโพธิ์ ตำบลตะเครียะ หมู่ที่ 2 บ้านเสาธง-ล่องลม หมู่ที่ 6 บ้านหัวป่าตก ตำบลบ้านขาว อำเภอระโนด จังหวัดสงขลา ช่วยให้เกษตรกรในพื้นที่มีน้ำใช้สำหรับทำการเกษตร (ทำนาปรัง) พื้นที่การเกษตรประมาณ 300 ไร่ ได้มีน้ำใช้เพียงพอตลอดปีการเพาะปลูก และช่วยเพิ่มประสิทธิภาพในการระบายน้ำหลากในลุ่มน้ำให้มีประสิทธิภาพมากขึ้น
3. สาระสำคัญของโครงการ
ดำเนินการขุดขยายคลองโพธิ์ ความยาว 4.470 กิโลเมตร พร้อมอาคารประกอบ
4. ผู้ดำเนินการ (หน่วยงานดำเนินการ)
สำนักงานก่อสร้างชลประทานขนาดกลางที่ 16 กองพัฒนาแหล่งน้ำขนาดกลาง
5. สถานที่ที่จะดำเนินการ
● เฉพาะจังหวัด ทั่วประเทศ
พื้นที่ดำเนินการ
| จังหวัด | อำเภอ | ตำบล |
| สงขลา | ระโนด | ตะเครียะ, บ้านขาว |
6. ขั้นตอนและระยะเวลาดำเนินการ
โครงการเพิ่มประสิทธิภาพการระบายน้ำคลองโพธิ์ จังหวัดสงขลา ใช้ระยะเวลาก่อสร้างทั้งสิ้น 3 ปี (พ.ศ. 2567-2569)
7. ผลผลิตของโครงการ (OUTPUT)
ลักษณะโครงการทั่วไป
ประเภทโครงการ ขุดขยายคลองธรรมชาติ
ความยาวขุดขยายคลอง 4.470 กิโลเมตร
ความกว้างเขตคลองเดิม 15 เมตร
ความกว้างเขตคลองใหม่ (รวมถนน 2 ฝั่ง) 60 เมตร
ความกว้างปากคลอง 40 เมตร
ความกว้างก้นคลอง 24 เมตร
ความลึกคลอง 4.0 เมตร
ลาดตลิ่ง 1:2
ความลาดเทท้องคลอง ไม่ลาดเท
ระดับท้องคลอง -2.00 เมตร (รทก.)
อาคารประกอบ :
ประตูระบายน้ำพร้อมสถานีสูบน้ำ 1 บานตรงขนาด 6.00x4.00 เมตร
อัตราการสูบต่อเครื่อง 1.50 ลูกบาศก์เมตร/วินาที
จำนวน 2 เครื่อง
ท่อลอดคลองสายใหญ่ (กม.1+890) 1 แห่ง
สะพาน 6 แห่ง
ท่อรับน้ำ 4 แห่ง
8. ผลลัพธ์ของโครงการ (OUTCOME)
ด้านบวก
- พื้นที่รับประโยชน์ทั้งโครงการ ประมาณ 300 ไร่
- เป็นแหล่งน้ำต้นทุนสำหรับทำการเกษตร (ทำนาปรัง)
-พื้นที่การเกษตรมีน้ำใช้อย่างเพียงพอตลอดทั้งปีการเพาะปลูก สามารถเพิ่มผลผลิตทางการเกษตร
ของเกษตรกร ช่วยยกระดับชีวิตความเป็นอยู่ของราษฎรในพื้นที่
- สามารถเพิ่มประสิทธิภาพการระบายน้ำในลุ่มน้ำได้เป็นอย่างดี
9. ผลกระทบและมาตรการป้องกัน (IMPACT)
ด้านบวก
- ลดผลกระทบจากการขาดแคลนน้ำใช้ในการทำนา และทำการเกษตรอื่น ๆ ในช่วงฤดูแล้ง
- ลดผลกระทบจากปัญหาอุกทกภัย ป้องกันอันตรายต่อชีวิตและทรัพย์สินของราษฎรในพื้นที่
ด้านลบ
- การก่อสร้างจำเป็นต้องใช้พื้นที่เพื่อขุดลอกคลองและก่อสร้างอาคารหัวงาน ทำให้ที่ดิน ต้นไม้และผลอาสินของราษฎรบางส่วนได้รับความเสียหาย ซึ่งตอนนี้อยู่ระหว่างเวนคืนที่ดิน
10. การประเมินผลทางด้านเศรษฐศาสตร์
- อัตราผลตอบแทนทางเศรษฐกิจ (EIRR) 9.30 %
- ณ ระดับอัตราคิดลด 9 % 10 %
- มูลค่าปัจจุบันสุทธิ (NPV): ล้านบาท 14.87 - 30.75
- อัตราส่วนผลประโยชน์ต่อการลงทุน (B/C) 1.03: 1 0.93: 1
11. การขออนุญาตใช้พื้นที่
พื้นที่แนวคลองที่จะดำเนินการก่อสร้างโครงการบางส่วนติดอยู่ในเขตพื้นที่ห้ามล่าสัตว์ป่าทะเลน้อย ซึ่งจะต้องดำเนินการขออนุญาตจากกรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่าและพันธุ์พืชก่อนดำเนินการก่อสร้าง
และอาคารหัวงานที่จะดำเนินการก่อสร้างในลำน้ำสาธารณะเพื่อการใช้ประโยชน์ร่วมกันต้องดำเนินการ
ขออนุญาตก่อสร้างจากกรมเจ้าท่า
12. งบประมาณการค่าใช้จ่าย
กิจกรรมย่อย : ป้องกันภัยจากน้ำ
| - จำนวนเงิน | 284,900,000.- | บาท | |||||||||||||||||
| ผูกพัน | ปี | ● | ต่อเนื่อง | 3 | ปี | ปีเดียว | |||||||||||||
| - ที่มาของเงิน | ü | งบประมาณปกติ | งบประมาณจังหวัด | ||||||||||||||||
| งบประมาณเงินกู้ | อื่น ๆ ระบุ | ||||||||||||||||||
| ปีดำเนินการ | จ้างเหมา (บาท) | ค่าควบคุมงาน (บาท) | ดำเนินการเอง (บาท) | รวม | หมายเหตุ |
| ปีที่ 1 (2567) | 42,000,000.- | 735,000.- | - | 42,735,000.- | |
| ปีที่ 2 (2568) | 50,000,000.- | 875,000.- | 50,875,000.- | ||
| ปีที่ 3 (2569) | 188,000,000.- | 3,290,000.- | 191,290,000.- | ||
| รวม | 280,000,000.- | 4,900,000.- | - | 284,900,000.- |
13. สอบถามข้อมูลได้ที่ (ผู้รับผิดชอบโครงการ)
| ชื่อ-สกุล | นายอัคคพล นวลมังสอ | |||
| ตำแหน่ง | หัวหน้าฝ่ายก่อสร้างที่ 5 | สังกัด | สำนักงานก่อสร้างชลประทานขนาดกลางที่ 16 | |
| กองพัฒนาแหล่งน้ำขนาดกลาง | ||||
| กรม | กรมชลประทาน | Akkaponitt@gmail.com | ||
| โทรศัพท์ | 074-390216 | โทรสาร | 074-390151 | |
14. แผนที่โครงการ :
| พิกัด | 47 NPJ 391-637 | พิกัด UTM (E) | 639135 |
| ระวาง | 5024 I | พิกัด UTM (N) | 863732 |
| ชื่อลุ่มน้ำ | ทะเลสาบสงขลา | รหัสลุ่มน้ำ | 20 |
| ประเภทโครงการ | ขุดขยายคลอง | ขนาดโครงการ | กลาง |